Disclosure

Verkrachte man wil eigenlijk meer

Amerikaanse filmmakers hebben doorgekregen wat hun Nederlandse collegae al jaren weten: seks verkoopt. Een wilde wip in de lift, harde stoten op het aanrecht - liefst zonder condoom - daar loopt de burger warm voor. Maar omdat de Amerikaanse cultuur zo puriteins is, krijgt de filmseks er een schuldige lading mee. Passie wordt gekoppeld aan overspel of partnerruil, en de daad dreigt afgestraft te worden met moord of relatiebreuk.

Hoe vatbaar de Amerikanen zijn voor deze thema's bleek met het succes van 'Fatal Attraction' en 'Indecent Proposal'. Het lag voor de hand om de sterren van deze films, Michael Douglas en Demi Moore, het eens met elkaar te laten doen in een 'Fatal Proposal' of een 'Indecent Attraction'. Het werd uiteindelijk 'Disclosure', onder regie van Barry Levinson naar de bestseller van Michael Crichton, waarin vreemdgaan afgestraft dreigt te worden met - de grootste angst van iedere Amerikaan - ontslag.

Tom Sanders (Douglas) is een familieman met een prachtbaan in een groot computerbedrijf. Hij verwacht promotie, maar wordt gepasseerd door sexy buitenstaander en oude vlam Meredith (Moore). Meredith wil de oude tijden doen herleven, en geilt hem op voor een wip. Als Tom haar halverwege afwijst, wil ze hem uit wraak aanklagen voor aanranding, maar Tom is haar voor en neemt een beruchte advocate in dienst. Het bedrijf wil, om een naderende fusie niet te verstoren, Tom ontslaan of wegpromoveren naar Texas en laat Meredith haar volgende troef uitspelen.

De seksscène van Disclosure, waar de publiciteit van de film op drijft, is behoorlijk hitsig maar er klinken te veel echo's in door van ‘Fatal Attraction’ en ‘Basic Instinct’ om werkelijk te kunnen shockeren. Gelukkig krijgt het verhaal na de wip een paranoïde, bèta-cryptische structuur vol onverwachte wendingen en computergeintjes, die het naspel van ‘Disclosure’ een stuk spannender en vooral gecompliceerder maken dan in de doorsnee erotothriller.

Wat irriteert aan ‘Disclosure’ is de belerende toon. Het script zit vol verwijzingen naar de ongewenste intimiteit en de seksuele intimidatie waar vrouwen in de werksfeer aan worden blootgesteld. Bedoeld als eye-openers, maar voor ieder zinnig mens volstrekt evidente problematiek. Blijkbaar denkt Crichton dat de mannelijke kijker zich de lastige positie van de vrouw pas kan voorstellen als de zaken omgedraaid worden, als een man seksueel geïntimideerd wordt door een vrouw.

De aanrandingsscène in kwestie is echter zeer discutabel: Douglas is helemaal niet zo hulpeloos. Meredith misbruikt haar macht als bazin, maar Douglas geniet toch zichtbaar van haar gepijp, en hij kan dan wel 31 keer 'no!' roepen, soms, zoals Moore terecht opmerkt, betekent 'nee!' dat iemand seksueel gedomineerd wil worden. Eigenlijk is Douglas alleen maar vermeend machteloos om schuldgevoelens rondom vreemdgaan bij de mannelijke kijker te verminderen - hij wordt immers misbruikt.