Een zieke geest in een gezond lichaam

Volgens een ongeschreven regel moet in het eerste kwart van een film duidelijk worden wat voor vlees je in de kuip hebt. Dan moet helder zijn of het een genrefilm, een persoonlijke indie of bijvoorbeeld een intellectueel experiment betreft. Met Foxcatcher lapt regisseur Bennett Miller (Moneyball, Capote) deze wet compleet aan zijn laars. Sterker, op driekwart weet je nog steeds niet waar ie heen wil. Dat ongewisse komt deels doordat het scenario is gebaseerd op feiten en dus niet ontsprongen aan het brein van een schrijver die zijn verhaal aannemelijk wil maken. Maar Foxcatcher is vooral ongrijpbaar doordat Miller alle tijd neemt om ogenschijnlijk onbeduidende gebeurtenissen uit te diepen – en daarmee onze zenuwen te slopen.

Nazaat van Amerika’s rijkste familie - binnengelopen dankzij de Burgeroorlog - mag John du Pont zich multimiljardair numero uno noemen. Diep tragisch, want hij wil zo veel meer zijn dan een erfgenaam. Hij wordt echter ingesnoerd door moederlief, een dominant fossiel waarmee hij samenwoont in een gigantisch landhuis. Recept voor perversie, megalomanie en enger zou je zeggen. John lijkt inderdaad niet helemaal te sporen. Hij heeft een tank met mitrailleur in zijn voortuin zijn, en enger, laat zich ‘Golden Eagle’ noemen, om zich op te werpen als mental coach van Amerika’s beste worstelaars, de gebroeders Schultz. Verleid door Du Ponts luxe laten zij zich inlijven door de idioot om hun kansen te vergroten op het WK en de Spelen. Een sell out die slechts tot rampspoed kan leiden.

Popcornpubliek dat gokt op een vette Hollywoodburger omdat hunk Channing Tatum er zijn spieren in aanspant, komt bedrogen uit. Foxcatcher is allesbehalve amusement. Het is ook geen conventionele thriller, want meer sprake van constante dreiging dan van spanningsopbouw. Die dreiging wordt aangezwengeld door een schitterend onderkoeld acterende komiek Steve Carell als de expressieloze John, naar de kroon gestoken door Channing Tatum en Mark Ruffalo als de broers. Foxchaser is een fascinerend experiment, voor wie het volhoudt tenminste, want na 129 minuten nekkramp bekruipt je het gevoel dat je een worstelmatch met John du Pont himself achter de rug hebt. (Met John als winnaar uiteraard, want rijker.)

***½ van de *****

Foxcatcher
Effe lekker huggen