Troebele vissenkom zoekt lege kanariekooi

Hij zou er zelf het hardst om gelachen hebben. Jarenlang hing hij Nederlands cultregisseur uit door toneelstukjes met een camera te registreren en deze speelfims te noemen, nu draaien Amerikaanse cultregisseurs als Steve Buscemi en Stanley Tucci indie’s die gebaseerd zijn op diens ‘oeuvre’. Theo does - alsnog - Hollywood!

Van Gogh was niet zozeer cineast als wel een gedreven filmliefhebber die zelf ook zo nodig moest. De Pijnbank, Interview, Blind Date; het zijn goedbedoelde probeersels van een amateur die denkt dat je het vak onder de knie kunt krijgen door heel veel naar meesterwerken te kijken. Helaas, ‘t Tarantino-syndroom werkt slechts bij een enkeling. Wat Theo aan vakmanschap en visuele handtekening miste probeerde hij te compenseren met provocatieve thema’s. Battle of the sexes, sado-masochistische duels, ethische dilemma’s. Bij Theo was parental guidance altijd adviced. Helaas brachten deze schokgolven hoogstens wat rimpels teweeg in de vijvers van zijn eigen bourgeois roots. Theo van Gogh provoceerde in een tijd dat provocatie allang tot norm was verworden.

Waarom hij wel mee wist te shockeren was zijn dood. Vermoord door een godsdienstwaanzinnige pluisbaard, kreeg Theo voor het eerst aandacht van de internationale pers. Je hoeft dan ook geen cynicus te zijn om te stellen dat zijn films toen pas cultstatus onder Amerikaanse regisseurs verwierven. En dan nog slechts dienden ter ‘inspiratie’, want de scripts werden grondig gerenoveerd voor de remakes. Na Interview en Blind Date krijgt nu 06 een grote beurt. Omdat nulzeslijnen in de States heel anders heten, heeft regisseur Michael Di Jiacomo hem Somewhere Tonight genoemd. Op filmwebsite IMDb krijgt ie een 4,1. Kan alleen maar meevallen. Toch?

Leroy (John Turturro) is dik over de helft. En nog steeds maagd. Hij leeft samen met zijn hond, een stofzuigende Basset genaamd The Amazing Helmut, in een appartement waar de tijd al 50 jaar stilstaat. Om aan zijn gerieven te komen belt hij wel eens een sekslijn. Zo komt hij in contact met Patti (Katherine Borowitz). Ze delen een passie voor plakboeken en vissticks maar niet voor telefoonseks, want Pat vindt spicey talk maar jakkie bah. Daarbij is ze zo fobisch dat ze al jaren niet meer de deur uit komt. Maar het klikt. Ze lullen wat af over de foon. En na een langdurig verbaal baltsspel besluiten ze af te spreken in het park. Live life to the maxx!

Probleem met het verfilmen van een toneelstuk is dat het, wel, een toneelstuk is. Eenheid van plaats & tijd zijn onfilmische eigenschappen. Daarbij is het script van 06 niet zozeer een toneelstuk als wel een verhaaltje dat gecomponeerd lijkt om kosten te drukken. Voor deze 89 belminuten heb je nauwelijks set nodig, kan de cameraman op automatische piloot en is de montage met een paar lassen gepiept. Maar als cinematografische magie bij voorbaat is uitgesloten, komt er wel erg veel druk te liggen op de personages, dialogen en het acteerspel. Daarom waren Theo’s films onkijkbaar: Nederlanders kunnen noch acteren noch schrijven.

Yanks zijn daar beter in. Mag ook wel met zo’n rijke filmcultuur. Toch zijn Leroy en Patti niet overtuigend. Leroy draagt vintage fifties terwijl het verhaal zich afspeelt in het computertijdperk. Hij praat te plat Brooklyns voor de arti Pat. Terwijl Borowitz - in het dagelijks leven Mrs Turturro - een slecht gecamoufleerde schoonheid is, tot ouwe vrijster geschminkt met sepia kleuren en stoffige make-up. Een eeuwige maagd met fietshelm en troebele vissenkom, een eeuwige muts met lege kanariekooi achter geblindeerde ramen, Leroy en Patti rieken naar Personages; hun dialogen, hoeveel scherper ook dan die van 06, naar copywriting (Leroy: “I’m an astronaut.” Patti: “Hahaha! I always tell people that agoraphobia is fear of sweaters.”).

Er ontbreekt respect voor deze verloren zielen. Daardoor diepgang en betrokkenheid. Slechts één moment, als Leroy het melancholieke vioolspel van haar buurvrouw Patti door de telefoon laat horen, worden we geroerd en plengen we zelfs een traan. Maar als Leroy masturberend aan de lijn hangt terwijl Patti haar hart uithuilt, verlangen we naar Theo’s boerenhollandsche provocatieve onzin. En begrijpen we waarom hij met 06 wél een vette 6 scoorde. Ware meesters, ze laten zich niet te imiteren.

Somewhere Ttonight
Lekkâh!