Weggeschaterde angel

“Ah joh, wat maakt het uit, hahaha!” was de reactie van een jonge, hoger opgeleide liberal in Californië toen hem gevraagd werd waarom hij op republikein Arnold Schwarzenegger had gestemd voor het gouverneurschap. Een opmerkelijk antwoord, niet omdat de man een liberal was en Arnold een republikein, maar omdat de reactie gepaard ging met een vette schater. Blijkbaar had de stemmer allang geconcludeerd dat de Amerikaanse politiek tot absurditeit verworden is, tot een farce die je net zo goed kunt laten leiden door een bodybuildende filmster als door een ‘serieuze’ politicus. Het cynisme voorbij.

Nou hebben de States natuurlijk geen alleenrecht op politieke poppenkast. In de meeste democratische culturen zijn verkiezingen een rondedans van ijdelheden, omkoping, manipulatie en intimidatie. Het unieke aan de Amerikaanse politiek is dat ze zoveel media-aandacht krijgen. Een miljoenen verslindende variétéshow, die een stuk meer tot de verbeelding spreekt dan onze eigen high brow low budgetverkiezingen.

Zo'n absurd verkiezingsklimaat maakt het onderwerp voor Hollywood zowel aanlokkelijk als problematisch om te parodiëren. Enerzijds staat een overdaad aan materiaal ter beschikking, anderzijds ligt een overkill aan hilariteit ligt op de loer. The Campaign balanceert als een ervaren politicus tussen de uitersten maar gaat er ook met onze centen vandoor.

Cam Brady (Will Ferrell) heeft alles wat een congreslid succesvol maakt: hij is immoreel, opportunistisch, promiscue, corrupt. En last but not least: zijn haar zit altijd goed. Nu nog even voor de vierde keer herkozen worden en hij kan big bucks maken met een Chinese multinational, die eigen arbeiders tegen hongerloon giftig speelgoed in Cams staat wil laten maken. Win-win! Helaas maakt Cam een flinke uitglijder door een verkeerd antwoordapparaat in te hijgen. En erger: hij krijgt voor ‘t eerst met een tegenkandidaat te maken: Marty Huggins (Zach Galifianakis). Deze VVV-kanjer c.q. familiemuts heeft een snor die altijd goed zit. Hij zegt waar het op staat en - op aanraden van zijn diabolische mannetjesmaker – ook waar het niet op staat maar wat wél lekker klinkt. Een titanenstrijd vol trash talk kan niet uitblijven.

"War has rules. Mud wrestling has rules. Politics has no rules." Met dit grimmige statement van Ross Perot tijdens de presidentiële verkiezingen van 1988 lijkt The Campaign een serieuze toon aan te willen slaan. Vergeet ‘t maar. Regisseur Jay Roach, bekend van Meet the Fockers en Austin Powers, mikt op onze schaters met een rollercoaster aan grappen, waarvan zeker de helft geslaagd is. Cam die in slow motion een baby een kaakslag geeft en daar achteraf de baby de schuld geeft. Een aannemelijk gemaakte parallel tussen Marty’s baardgroei en lidmaatschap van Al Qaida. Een lesje mannetjesmaken waarin de heilige drie-eenheid uit de doeken gedaan wordt: America - freedom - Jesus (waarbij de laatste uiteraard doorgaat voor The Greatest American). Geen enkele cultuur kan zichzelf zo aanstekelijk op de hak nemen als deze.

Natuurlijk struikelt The Campaign ook regelmatig over flauwe grappen, maar dat mag bij zo’n lawine. Storender én onnodig zijn de stijlbreuken. Zo heeft Zach Galifianakis zijn Marty een nichterige motoriek en mimiek meegegeven die geen enkele functie krijgt in de plot. Het is de bedoeling dat hij meuterig overkomt, niet latent homo, dus dat leidt af. Andere misser is een woede-uitbarsting van Cam die veel te lang duurt en veel te ongrappig is. Riekt naar ongewenste improvisatie van Will Ferrell.

Maar The Campaign laat zich pas echt kennen met de portie hugging & learning waarmee ze ons uiteindelijk tracht om te kopen. Dramatisch gezien een begrijpelijke zet omdat we dan met een warm gevoel naar huis gaan, maar ‘t haalt wel de angel uit de satire. Soit. In een cultuur waarin een bodybuilder met losse handjes, een zwak voor Hitler en een flair voor 't intimideren van het journaille wordt verkozen tot gouverneur, is corruptie misschien juist een uiting van patriottisme. Het maakt de schater er niet minder luid om.

The Campaign
Yes we can't!