Gebakken lucht voor diepe gronden

Daar zat hij dan, zichtbaar ongeïnteresseerd, kauwgom kauwend en onherkenbaar door baard en zonnebril: Hollywoods laatste enigma Joaquin Phoenix. Te gast bij David Letterman. Op alle mogelijke manieren probeerde Letterman het gesprek op gang te krijgen, maar Phoenix gaf geen sjoege. Hij beperkte zijn antwoorden – voor zover verstaanbaar – tot een ‘yes’, een ‘no’ of een verontwaardigd ‘why are you laughing?’.

Het publiek moest zenuwachtig lachen. Wat en grap! Of niet? Toen Phoenix aankondigde te stoppen met acteren en een carrière als hiphopper te ambiëren, klonk de bulder in de zaal minder overtuigend. Was Joaquin net zo gek geworden als zijn personages? Of zat-ie zich aan te stellen?

Het is in ieder geval opmerkelijk dat Joaquin zich uit de schaduw van zijn overleden broer River heeft weten te werken met zeer instabiele personages. De mentally challenged moordenaar in ‘To die for’, de psychopatische keizer in ‘Gladiator’, de obsessief rouwende vader in ’Reservation Road’, de coke snuivende nachtclubeigenaar in ‘We own the night’. Juist door zijn overtuigende vertolking wordt Joaquin wordt getypecast als brooding character. Ook in zijn laatste film ‘Two Lovers’ van ‘We own the night’- regisseur James Gray, speelt hij een man met psychiatrisch verleden.

Leonard is vreemd. Hij heeft ettelijke zelfmoordpogingen achter de rug en woont op zijn 35ste weer bij zijn ouders. Die bedelven hem onder de liefde maar hun overbezorgdheid benauwt hem. Hij trekt zich steeds meer terug in zijn kamertje. Toch blijkt Leonard een magneet voor vrouwelijk schoon. De bloedmooie Sandra (Vinessa Shaw) is smoorverliefd op Leonards ongekunstelde persoonlijkheid en aast op een date.

Ook buurvrouw Michelle (Gwyneth Paltrow) valt voor zijn eerlijke karakter, al ziet ze hem meer als broer dan als lover. Uiteraard valt Leonard als een blok voor de reeds bezette Michelle, en heeft hij weinig oog voor de hunkerende Sandra. Tot Michelle met haar vriend breekt.

‘Two Lovers’ opent met intrigerende beelden van een man, op de rug gefilmd. Hij sjokt in de miezerende avond over de pier. Aan zijn tred merk je dat er iets aan de hand is. Iets ergs. En verdomd, even later springt hij het ijskoude water in. Zelfmoord? Niet echt. Het koude water brengt hem bij zinnen en even later staat hij druipend voor de deur van zijn ouderlijk huis.

Dit grillige gedrag is exemplarisch voor Joaquins personage, maar ook voor het verhaal: lange tijd weet je niet waar het heen gaat. Aanvankelijk is dat aangenaam. Je laat je meevoeren met Leonards spontaniteit en accepteert zelf dat deze huismus zich op de dansvloer van een hippe club ontpopt als superb danser. Maar als de film op driekwart is en nog steeds nergens heen gaat, realiseer je je dat er niets ís om heen te gaan. Dat die lange shots en uitgesponnen scènes geen functie hebben. Dat ‘Two Lovers’ een damesromannetje is dat opgewaardeerd wordt met Joaquins intense personage. En dat dat intense personage eigenlijk niets te zeggen heeft.

Het enige wat ‘Two Lovers’ had kunnen redden was spontane hip hop performance van Leonard. Als je lucht bakt, bak het dan goed door.

Two lovers
Gwyneth Paltrow en Joaquin Phoenix bakken lucht op het dak.