Onderhoudende thriller met rammelende plot

De belangrijkste charme van een whodunnit draait om het raden van de dader. Je kunt deze speurzin trainen door je te verplaatsen in de gedachtenwereld van de scenarioschrijver, zodat je leert aanvoelen hoe hij denkt dat jij denkt, en je zijn manipulatie een stap voor kunt zijn.

Met deze ogenschijnlijk rationele techniek leer je de lokkertjes, die de schrijver in de vorm van verdachte nevenpersonages door het plot klutst om je te misleiden, intuïtief te detecteren en te negeren, en ontwikkel je een scherpe neus voor de werkelijke dader - doorgaans het personage dat je niet wilt te verdenken.

Bij het gros van de whodunnits heb je echter weinig houvast aan deze identificatie-truc. Veel scenaristen denken namelijk helemaal niet zo consequent of rechtlijnig en wekken hun suspense met gekunstelde wendingen en valse informatie op. Als ze zich vast geschreven hebben (dat wil zeggen: alle mogelijke verdachten opgebruikt hebben) toveren ze compleet nieuwe personages te voorschijn (deus ex machina) of borrelt voor de kijker volstrekt nieuwe informatie omtrent een personage op om deze van een motief te voorzien. Bij dergelijke schijnpuzzels maakt zelfs de best getrainde whodunnit-kenner geen enkele kans.

Erg storend hoeft dit gesjoemel met informatie overigens niet te zijn; ook rammelende whodunnits kunnen onderhoudend zijn. De frustratie slaat immers pas toe bij de ontknoping, en in sommige complexe gevallen dringt het bedrog zelfs pas bij een tweede aanschouwing door.

Goed voorbeeld van een onderhoudende thriller met een plotkater is 'Whispers in the Dark' van relatieve nieuwkomer scenarist/regisseur Christopher Crowe. Hoofdpersonage dr Ann Hecker (Annabella Sciorra) is psychiater. Ze heeft twee opmerkelijke cliënten. De één, Eve (Deborah Unger), heeft een obsessionele drang om haar seksuele belevenissen met haar SM-vriend tot in detail aan Ann op te biechten en zelfs te demonstreren, en de ander, Fast Johnny C (John Leguizamo), is een sadistische ex-verkrachter die geleerd heeft zijn lusten in kunst te verwerken.

Als Hecker een verhouding krijgt met de sekspartner van Eve, en Eve vervolgens vermoord in haar huis gevonden wordt - in een positie die sprekend overeen komt met die op een schilderij van Fast Johnny - raakt Ann verwikkeld in een web van leugens en intriges. Politieman Morgenstern (Anthony Lapaglia) stelt een onderzoek in.

'Whispers in the Dark' is spannend. Je wordt voortdurend van het ene been op het andere gesmeten, en als er uiteindelijk geen been meer over blijkt te zijn, en Crowe een prothese tevoorschijn schrijft, ben je geneigd om hem die handicap te vergeven.

Toch gaan de echte credits van de film naar de onbekende maar zeer goed acterende bijrolacteurs: Deborah Unger straalt een oerfysieke, bijna angstaanjagend natuurlijke sexdrive-wanhoop uit, Anthony Lapaglia maakt van een oppervlakkige hard boiled asshole een getormenteerde detective, en John Leguizamo spettert als psychopatische kunstenaar. Namen om te onthouden.